Od dawna wiadomo, że psychoterapia to udowodniona naukowo metoda leczenia zaburzeń psychicznych, w tym depresji, jak również sprawdzony sposób na poprawę jakości życia. W relacji z osobą pomagającą następuje szczególny proces, który ma na celu poprawę funkcjonowania pacjenta – lepsze zrozumienie siebie, rozwijanie zdrowych strategii radzenia sobie z trudnościami oraz osiąganie większego poczucia równowagi emocjonalnej. Ciekawą alternatywą dla tradycyjnej terapii prowadzonej w gabinecie są konsultacje online, które coraz bardziej zyskują na popularności.
Na przestrzeni ostatnich lat mamy do czynienia z intensywnym rozwojem technologii informacyjnych. Dzisiaj za pośrednictwem Internetu jesteśmy w stanie załatwić praktycznie większość spraw. Usługi dostępne online cieszą się coraz większą popularnością, i to nie tylko w gronie najmłodszych użytkowników. Podczas ogólnoświatowej pandemii COVID-19 media elektroniczne jeszcze bardziej zyskały na znaczeniu.
Nic zatem dziwnego, że szeroko pojęta pomoc psychologiczna również wkroczyła do świata wirtualnego. Psychoterapia online bez wątpienia stanowi ciekawą alternatywę dla spotkań z terapeutą w tradycyjnym gabinecie. Może być prowadzona za pomocą różnych kanałów komunikacji – poprzez wysyłanie wiadomości tekstowych na czatach, kontakt mailowy, rozmowy głosowe lub też wideokonferencje. Co istotne, brak bezpośredniego kontaktu z psychologiem, psychoterapeutą wcale nie musi odbywać się ze szkodą dla pacjenta, a wręcz przeciwnie.
Badania jednoznacznie pokazują, że w trakcie psychoterapii online i psychoterapii tradycyjnej zachodzą dokładnie te same procesy i etapy, a zatem: diagnoza problemu, stworzenie sojuszu terapeutycznego, eksploracja, planowanie działań, utrwalanie zmian i wreszcie zakończenie. W wielu przypadkach wirtualne spotkania z terapeutą okazują się dużo bardziej efektywne. Niektórzy obawiają się kontaktu ze specjalistą za pośrednictwem nowych mediów. Czy jednak słusznie? Poniżej przedstawiamy najważniejsze zalety tej formy terapii.
Spis treści:
Terapia online odpowiada na potrzeby młodego pokolenia
W tym miejscu warto podkreślić, że dla wszystkich osób urodzonych po 1985 roku technologie informacyjne są podstawą w codziennym funkcjonowaniu, zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Obecni adolescenci nie dostrzegają różnic pomiędzy rzeczywistością wirtualną a światem offline, dla nich obydwa te światy są ze sobą tożsame.
Jako cyfrowi tubylcy bardzo biegle posługują się narzędziami, jakie oferują szeroko pojęte media cyfrowe. Bez problemu potrafią wyszukać w sieci potrzebne informacje, są też bardzo aktywni na portalach społecznościowych. Często też znacznie lepiej radzą sobie z komunikacją zapośredniczoną, niż w kontaktach twarzą w twarz. A zatem dla tej grupy osób psychoterapia online wydaje się jak najbardziej adekwatną formą wsparcia.
Bassam Aouil – doktor psychologii i autor takich publikacji jak “Pomoc psychologiczna online: teoretyczne podstawy i praktyczne wskazówki” – uważa, że w szczególności przedstawiciele młodego pokolenia przekładają kontakt wirtualny z psychologiem, psychoterapeutą nad kontakt bezpośredni w gabinecie lub w poradni. Adolescenci oraz młodzi dorośli bardzo cenią sobie możliwość konsultacji ze specjalistą praktycznie w każdej chwili bez konieczności bezpośredniego kontaktu, np. poprzez wiadomości tekstowe. Taka forma komunikacji zapośredniczonej pozwala pacjentowi trafniej formułować swoje myśli, dokonywać autorefleksji itp.
Dzięki e-pomocy wzrasta dostępność do psychoterapeutów
Trzeba też podkreślić, że nie zawsze osoba potrzebująca fachowej pomocy psychologicznej, ma pełną możliwość z niej skorzystać. Problem dostępności do specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego dotyczy zwłaszcza mieszkańców małych miasteczek i wsi, a także osób przebywających na co dzień za granicą, które nie władają zbyt biegle językiem obcym. Ludzie cierpiący na agorafobię, czy głęboką depresję mają również znacznie ograniczone możliwości w dotarciu do specjalisty.
Jak wiadomo, Internet omija bariery geograficzne, a zatem pacjenci zyskują możliwość kontaktu z terapeutą praktycznie z każdego miejsca na Ziemi, mają także znacznie większe możliwości wyboru specjalisty odpowiadającego ich oczekiwaniom. Zwłaszcza w psychoterapii niezwykle istotne jest nawiązanie pozytywnej relacji, osoba korzystająca z profesjonalnej pomocy powinna czuć się komfortowo w towarzystwie specjalisty.
Z całą pewnością jest to metoda leczenia oparta na współpracy, wzajemnym zaufaniu i poczuciu bezpieczeństwa. Nie bez znaczenia pozostaje także nurt, w jakim dany terapeuta pracuje. Popularne podejście psychodynamiczne może nie być odpowiednie dla każdego pacjenta, podobnie jak terapia poznawczo-behawioralna, czy Gestalt.
Warto też podkreślić, że terapia online pozwala również na łatwiejsze dopasowanie terminów i godzin spotkań do indywidualnych potrzeb danej osoby. Dodatkowym atutem jest również oszczędność czasu, bowiem pacjenci nie muszą martwić się dojazdem do gabinetu terapeuty.
Psychoterapia online pozwala zachować anonimowość
Większe poczucie anonimowości w kontakcie ze specjalistą to bez wątpienia kolejny czynnik przemawiający za terapią online. Dla wielu osób spotkanie twarzą w twarz z psychologiem bądź psychoterapeutą może okazać się zbyt stresujące i niekomfortowe. Dotyczy to zwłaszcza problemów uznawanych za wstydliwe, np. zaburzeń seksualnych lub też tików nerwowych obecnych m.in. w Zespole Tourette’a.
Poza tym wciąż jeszcze w wielu kręgach społecznych sam fakt korzystania z pomocy specjalisty w dziedzinie zdrowia psychicznego poczytuje się jako oznakę słabości, bycie kimś gorszym, “uszkodzonym”.
Podczas kontaktów wirtualnych pacjenci mogą czuć się bardziej swobodnie, dzięki czemu łatwiej im jest otworzyć się i porozmawiać o trudnych dla nich tematach. Jest to szczególnie istotne zwłaszcza w przypadku osób cierpiących na silne zaburzenia lękowe.
Konsultacja z psychologiem w zaciszu własnego domu w znacznym stopniu zwiększa poczucie bezpieczeństwa. Możliwość zdalnego kontaktu z terapeutą sprawia, że osoby, które dotychczas unikały specjalistów, chętniej skorzystają z profesjonalnej pomocy. Zdecydowanie największe poczucie anonimowości dają rozmowy na czacie lub kontakt mailowy.
Nie ulega wątpliwości, że za pomocą słowa pisanego często łatwiej jest nam wyrażać swoje myśli, potrzeby, formułować nasze problemy, niż ma to miejsce podczas bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem twarzą w twarz. Niekiedy bardziej zalecaną formą jest konsultacja za pomocą wideoczatu, wówczas terapeuta ma możliwość zobaczyć i odpowiednio zareagować na pozawerbalne sygnały wysyłane przez pacjenta – jego mimikę, gesty, postawę ciała.
Konsultacje psychologiczne online są tańsze
Kolejną niezaprzeczalną zaletą konsultacji psychologicznych online są koszty finansowe. Terapia prowadzona za pośrednictwem nowych mediów jest zwykle dużo tańsza niż terapia tradycyjna. W tym przypadku można również pominąć koszty związane z transportem, co w przypadku dłuższego leczenia ma niebagatelne znaczenie.
Nie ulega wątpliwości, że wiele osób rezygnuje z profesjonalnej pomocy psychologicznej z powodu niewystarczających środków finansowych. Dla takich pacjentów terapia online wydaje się być idealnym rozwiązaniem.
Dzięki szybkiemu rozwojowi technologii oraz powszechnej dostępności Internetu, psychoterapia online dla wielu osób stała się atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnych konsultacji psychologicznych.
Pomimo zrozumiałych obaw zarówno po stronie specjalistów, jak i samych pacjentów, liczne doniesienia naukowe pokazują, że sojusz terapeutyczny budowany w warunkach terapii online może być tak samo wartościowy jak wtedy, gdy nawiązujemy w kontakcie bezpośrednim – w prywatnym gabinecie, poradni zdrowia psychicznego, czy w szpitalu.
Podejście poznawczo- behawioralne, z uwagi na swój charakter i wykorzystywane metody, okazuje się szczególnie łatwe do zastosowania w zdalnych formach kontaktu. Wielu pacjentów bardzo ceni sobie poczucie anonimowości, oszczędność czasu oraz dostęp do specjalistów praktycznie z każdego zakątka kraju i świata.
Dzięki możliwości zdalnego kontaktu z terapeutą znacząco wzrosła dostępność do pomocy psychologicznej. W sieci można skorzystać z wielu przydatnych narzędzi ułatwiających tę formę komunikacji. Bez większych problemów znajdziemy profesjonalne portale internetowe, które zapewniają bezpieczeństwo poprzez zastosowanie odpowiednich metod szyfrowania. Daje to gwarancję, że osoby postronne nie będą miały dostępu do zapisu sesji terapeutycznych. W obliczu drastycznego wzrostu występowania zaburzeń psychicznych profesjonalna pomoc psychologiczna online jest trafną odpowiedzią na potrzeby społeczeństwa.
Sebastian Antonowicz
