Instytut Żywności i Żywienia opublikował niedawno nową wersję piramidy żywienia. Czy zaszły w niej jakieś istotne zmiany? Powinniśmy coś zmienić w swoim jadłospisie? Czego unikać a jakie produkty wprowadzić na stałe do codziennej diety?
Piramida żywienia to graficzne narzędzie, które od dziesięcioleci pomaga ludziom zrozumieć, jak zbilansować swoją dietę i dbać o zdrowie. Historia piramidy żywienia jest długa i pełna zmian, które odzwierciedlają nasze rosnące zrozumienie żywienia i zdrowego stylu życia. W tym artykule przeanalizujemy, skąd się wzięła piramida żywienia, jak ewoluowała przez lata i jak wygląda obecna piramida żywienia.
Spis treści:
Skąd się wzięła piramida żywienia?
Piramida żywienia po raz pierwszy pojawiła się w latach 90. XX wieku jako projekt opracowany przez amerykańskie Ministerstwo Rolnictwa (United States Department of Agriculture, USDA). Jej celem było dostarczenie przystępnego narzędzia, które pomoże ludziom planować zdrowe i zrównoważone posiłki. Pierwsza wersja piramidy była stosunkowo prosta, z podziałem na grupy produktów spożywczych i zalecanymi ilościami.
Ewolucja piramidy żywienia przez lata
Początkowa wersja piramidy koncentrowała się na ilościach porcji i klasyfikacji produktów spożywczych. Jednak w miarę jak rozwijała się wiedza na temat żywienia i zdrowego stylu życia, piramida ulegała zmianom. Kilka kluczowych etapów ewolucji piramidy żywienia to:
- Zmiana na bardziej złożoną strukturę: Pierwsza piramida była stosunkowo prosta i koncentrowała się na ilościach porcji. W późniejszych latach piramida stała się bardziej złożona, uwzględniając aspekty jakościowe żywności.
- Zwracanie uwagi na jakość żywności: W miarę jak badania wykazywały znaczenie jakości żywności, piramida żywienia zaczęła podkreślać wybieranie produktów o niskiej zawartości tłuszczu, cukru i soli.
- Inkluzja aktywności fizycznej: Nowe wersje piramidy zaczęły uwzględniać również znaczenie regularnej aktywności fizycznej w zdrowym stylu życia.
- **Personalizacja: ** Współczesne podejście do piramidy żywienia uwzględnia indywidualne potrzeby żywieniowe i zachęca do dostosowywania diety do własnych preferencji i celów.
Obecna Piramida Żywienia
Zmianom uległa już sama nazwa. Ta nowa to: Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Ale zacznijmy od samego początku, czyli podstawy piramidy.
Znajdziemy tam aktywność fizyczną. Jest to duża zmiana względem poprzedniej wersji piramidy, która jedynie polecała sport. Eksperci uznali, że to właśnie codzienna aktywność fizyczna może znacznie poprawić stan zdrowia i zaważyć na lepszym samopoczuciu.
Zamiast pieczywa i produktów zbożowych, następnym piętrem w piramidzie żywienia są warzywa i owoce. Uznano, że aby zdrowo się odżywiać, należy dostarczać organizmowi każdego dnia witaminy zawarte w warzywach. Warto pamiętać, że oprócz pomidorów i ogórków, które kojarzymy głównie z mizerią do obiadu i włoszczyzną mamy cały pakiet roślin, które mają mnóstwo wartości odżywczych a przede wszystkim doskonały smak. Można znaleźć wśród nich cukinię, jarmuż, bakłażana i wiele innych.
Doskonałym pomysłem na pożywny obiad warzywny, może być coraz bardziej popularna w Polsce zupa z dyni z dodatkiem innych warzyw. Owoce powinny być tylko dodatkiem, ponieważ zawierają dużo cukru. Tuż obok znajduje się dzbanek z wodą, której powinno się pić minimum 1,5 l dziennie. Pamiętaj, że pragnienie jest pierwszym objawem odwodnienia.
Na następnym miejscu znalazły się produkty zbożowe. Ważne jest jedzenie chleba, makaronów, kasz, ryżu i innych produktów zbożowych. Warto jednak pamiętać, żeby pszenne pieczywo i makarony zamienić na produkty z mąki pełnoziarnistej. Bardzo niedoceniane w Polsce są kasze.
Najpopularniejsza to kasza jęczmienna, którą dodaje się do krupniku lub podaje z gulaszem. Okazuje się, że jest mnóstwo rodzajów kasz, między innymi gryczana, jaglana, orkiszowa i inne, które nadają się nie tylko jako dodatek do mięsnych potraw, ale mogą stanowić smaczną bazę posiłku. Kasza jaglana, ze względu na swój delikatny smak, może być wykorzystywana do ciast lub podawana na śniadanie zamiast owsianki.
Niemal nic się nie zmieniło w piramidzie żywienia na trzech ostatnich pozycjach. Nabiał, jaja, mięso, ryby i tłuszcze znalazły się na tych samych pozycjach co wcześniej. Specjaliści podkreślają, żeby ograniczać spożywanie mięsa, zwłaszcza czerwonego i drobiu, do minimum.
Tłuszcze na szczycie piramidy powinny ograniczać się jedynie do tych roślinnych, które są lepsze dla zdrowia. Powinno się także ograniczyć spożywanie cukru i soli. Pić niesłodzoną kawę i herbatę a posiłki przyprawiać ziołami a nie solą.
Dla niektórych taka piramida żywienia może wydawać się rewolucją, ale do wszystkiego można się przyzwyczaić. Kilka tygodni odżywiania się według zasad nowej piramidy i zapomnisz o wcześniejszej diecie a twój organizm na pewno się za to odwdzięczy.
Originally posted 2016-04-01 13:16:14.
